Orta Doğu’nun en yoksul ülkelerinden Yemen’e İran destekli Husiler;in darbesine karşı meşru hükümete destek vermek amacıyla  Suudi Arabistan’ın başını çektiği Arap koalisyonu dört yılı aşkın süredir operasyonlarını sürdürüyor. Koalisyonun özellikle hava saldırıları sonrası çok sayıda sivilin yaşamını yitirmesi ve özellikle Birleşik Arap Emirlikleri;nin ayrılıkçı Güney Geçiş Konseyi;ni hükümete karşı ayaklanmada desteklemesi koalisyonun amacı konusunda derin endişeler uyandırıyor. Yemen;de başta hükümet olmak üzere halkın geniş kesimi koalisyonun gizli ajandasını sorguluyor.

Husiler;in meşru hükümete karşı askeri darbe yaparak başkent Sana olmak üzere birçok kenti ele geçirmesinin ardından Cumhuraşkanı Abdurabbu Mansur Hadi, Suudi Arabistan öncülüğündeki Arap Koalisyyonu;nu Yemen;e davet etti.  Mart 2015’te başlayan Kararlılık Fırtınası operasyonu ile başlayan müdahalede 2018 yılı sonuna kadar doğrudan saldırılar sebebiyle hayatını kaybeden sivil sayısının 17 bini geçtiği yaralananların ise bu sayının çok üstünde olduğu bildirildi. 

ACLED (Silahlı Çatışma ve Olay Konumu Veri Projesi) isimli araştırma kuruluşu tarafından aktarılan verilere göre, Yemen’de 2016 yılının Ocak ayından bu yana çatışmalar sebebiyle yaşamını yitirenlerin sayısı 70 bini aştı.

Birleşmiş Milletler (BM) verileri 28 milyonluk ülkede 22 milyon 200 bin kişinin yardıma muhtaç yaşadığını, 2 milyondan fazla Yemenlinin evlerini terk edip ülke içinde başka şehirlere göç etmek zorunda kaldığını ortaya koyuyor. Çoğu Somali ve Etiyopya’ya göç eden 300 bine yakın sığınmacı ve mülteci var.

ÇOCUKLAR AÇLIKTAN ÖLÜYOR

Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonundan (UNICEF), Yemen’de, korunulması mümkün olan hastalıklar nedeniyle her 10 dakikada 1 çocuğun hayatını kaybettiği bildirilmişti. Ülkede her yıl 5 yaş altı 30 bin çocuk hayatını kaybediyor. Kötü beslenmenin durdurulması halinde bu ölümlere engel olunabilir.

BM Dünya Gıda Programı sözcüsü Herve Verhoosel ülke nüfusunun yaklaşık yüzde 70’ine tekabül eden 20 milyon kişinin yeterli beslenemediğini söylüyor. Bu sayının büyük bir bölümünü çocuklar oluşturuyor.

Bu kişilerin yaklaşık 10 milyonunun açlıktan ölebileceği vurgulanıyor.

Yemen Data Project grubunun bildirdiğine göre, Mart 2015 ile Mart 2018 arasında koalisyonun hava saldırılarının yüzde 30’undan fazlası askeri olmayan hedeflereydi.

BM: YEMEN’DE İNSANLIK SUÇU İŞLENDİ

BM öncülüğünde kurulan Uluslararası Yemen Heyeti, dünyanın en  derin insani krizinin yaşandığı ülkede, Husiler başta olmak üzere Yemen hükümeti, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirliklerinin uluslararası insan hakları hukukunu ihlal ettiğini ve tarafların muhtemelen savaş suçu işlediğini duyurdu.

BM İnsan Hakları Konseyi tarafından 2017 sonunda Yemen’deki insan hakları ihlallerinin izlenmesi için kurduğu 3 kişilik heyetin ikinci raporu açıklandı.

Raporda, Husilerin yanı sıra Suudi Arabistan öncülüğündeki koalisyon olmak üzere tarafların “muhtemelen savaş suçu işlediği” ve “uluslararası hukukun” ihlal edildiğinin altı çizildi.

Önceki yıl yayımlanan rapordaki benzer bulgulara yer verilen raporda, ayrıca, savaşan taraflara silah satan ülkelerin de Yemen’de yaşanan insanlık dramı ve hak ihlallerinden sorumlu olduğu vurgulandı.

Heyetin raporunda, savaşan tarafların, son 5 yılda hava saldırıları, ayrım gözetmeyen bombardımanlar, keskin nişancılar, mayınlar, keyfi cinayet ve gözaltılar, işkence, cinsel şiddet ve insani yardımların engellenmesi suretiyle “muhtemel savaş suçları işlendiği” vurgulandı.

Yemen;e kurtarıcı olarak davet edilen Arap Koalisyonu;nun Yemen;deki saldırılardaki bilançosunun yanı sıra BAE;nin ülkeyi parçalama yönündeki girişimleri gerek halk gerekse yetkililer tarafından tepkiyle karşılanıyor. Koalisyon;un bombardımanı sonucu çok sayıda sivil yerleşim yerinin hedef alınması bu alandaki endişeleri güçlendiriyor.

Kolisyonun sivil hedeflere yönelik saldırılarından bazı örnekler:  

Ağustos 2017 Suudi jetlerinin saldırısı sonrası başkent Sana’da enkaza dönen evlerden çok sayıda çocuk cesedi çıkarılldı. 

Ocak 2016. Suudi jetleri Yemen’deki tek görme engelliler okulunu vurdu. ‘Sana Görme Engelliler Bakım ve Rehabilitasyon Merkezi’nin çocukların gece uyudukları saatlerde bombalandı.

Eylül 2015. Koalisyon uçakları, Yemen’in Babul Mendeb bölgesindeki bir düğün evini bombaladığı ve 50’si kadın 70 kişi hayatını kaybetti.

Ekim 2016 Suudi Arabistan güçlerinin, Yemen’in başkenti Sanaa’nın Husiler tarafından kontrol edilen bölümündeki bir cenaze törenine düzenlediği saldırıda 82 kişi hayatını kaybetti.

Ekim 2018 Hudeyde kentine Suud öncülüğünde koalisyon tarafından yapılan hava saldırısında 17 sivil öldü.

Ağustos 201. Yemen’in kuzeyindeki Sada ilinde çocukları taşıyan bir otobüse düzenlenen saldırıda çoğu çocuk 50 kişi öldü 77 kişi yaralandı.

Kaynak: Veryansıntv.com