Rights Radar İnsan Hakları Örgütü,  Yemen’de 271 kişinin cezaevlerinde işkence sonucu, kasıtlı tıbbi ihmal yada cezaevlerinde işkence altında veya tahliye edildikten sonra öldüğünü ortaya koydu.

Merkezi Hollanda’nın başkenti Amsterdam olan Örgüt, yayınladığı “Yemen: İşkence Altında Ölenler”  adlı insan hakları raporunda  Yemen'deki birçok cezaevi ve gözaltı merkezinde işkence altında işlenen yüzlerce cinayeti belgeledi.

Yayınlanan rapor, Eylül 2014'ten Aralık 2020'nin sonuna kadar olan dönemde Yemen'de çatışmaya taraf olanların gözaltı merkezleri ve cezaevlerinde mağdurların gözaltı merkezlerinde ve zorla kaçırma sırasında maruz kaldıkları işkence altında 10'u çocuk ve 3'ü kadın olmak üzere271 işkence mağdurunun öldürüldüğünü belgeledi.

Rapora göre, İran tarafından desteklen silahlı Husi grubu 205 vaka ile insan hakları ihlali işleyenler listesinin açık ara başında yer alırken, Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) tarafından desteklenen silahlı oluşumlar (Güvenlik Kemeri Kuvvetleri, Hadrami ve Shabwani  Özel Kuvvetleri, Cumhuriyet Muhafızları, Devler Tugayı ve Abul- Abbas Tugayları) 55 vaka ile ikinci sırada, El Kaide işkenceyle 7 cinayet işleyerek üçüncü, meşru hükümet işkence altında 4 cinayet işleyerek dördüncü sırada yer aldı.

İşkence altında öldürmenin bölgesel dağılımı ile ilgili olarak, Hudeyde kenti  cezaevlerinde  işkence altında öldürülen 43 kişi ile ilk sırada yer aldı. Ardından başkent Sana  38 vaka ile ikinci, 33 vaka ile Aden kenti  üçüncü ve 32 vakayla İbb valiliği işkence altında öldürülenler listesinin dördüncü sırasında yer aldı.  

Rapor, cezaevlerinde kasıtlı tıbbi ihmal sonucu öldürülen mağdurlara örnek olarak 5 vakaya yer verdi.

Rapora göre, işkence ve kasıtlı tıbbi ihmal sonucu cezaevinden çıktıktan sonra sağlık sorunları sebebiyle ölenlerin sayısı 35 vaka olarak gerçekleşti.

Yemen’in güneyinde BAE tarafından desteklenen askeri oluşumların hapishanelerinden ayrıldıktan sonra ölen iki vaka dışında ölenlerin hepsinin sorumluluğunu  Husi grubu taşıyor.

Mağdurların coğrafi kapsamı ile ilgili olarak, rapor başkent Sana’nın merkezinde  Husi hapishanelerinde 9 kişi, Taiz ve İbb kentlerindeki Husi hapishanelerinde 6’şar vaka, onları Amran kenti 4 vaka ile takip ediyor. Geri kalan vakalar diğer illere dağıtılıyor.

TÜYLER ÜRPERTEN İŞKENCE YÖNTEMLERİ

Raporda cezaevi ve gözaltı merkezlerinde tüyler ürperten işkence yöntemlerinin uygulandığını ortaya koyuyor. Buna göre, mağdurların zorla kaçırılma sürecinde en ağır fiziki işkencelere maruz kalıyor.  Bu işkence yöntemlerinden bazıları kırbaçla vurma, elektrik telleri veya ağır aletlerle dayak, keskin aletlerle kesme ve delme, iğne batırma, tırnaklara dize ve burun zımba takılması dahil olmak üzere en şiddetli ve acımasız işkence yöntemlerine maruz kaldıkları unutulmamalıdır. Belki de en tehlikelisi tutukluyu sabitlerken bacaklarından çekerek vücudu gererek kasların parçalanmasını sağlanması. Bu vücudun felç olmasına yol açıyor. Yada tutuklunun günlerce ellerinden asılı tutulması.  Tutuklunun lağım suyu içmeye zorlanması. Tutuklunun su dolu varilin içine konularak elektrik verilmesi. Tutuklunun el ve ayak tırnaklarını çekilmesi. Vücudun ateşle dağlanması. Soğuk havalarda tutuklunun üzerine soğuk su püskürtülmesi. Tutuklunun uzun süre süre yiyecek ve içecek almasının engellenmesi.  Aşırı sıcak günlerde boş su depolarında tutulması gibi doğrudan ve dolaylı psikolojik ve fiziksel en ağır işkence ve istismar işkence türleri uygulanıyor.

raporda, vatandaşların tutuklanmalarını ve zorla ve keyfi olarak kaybedilmelerini durdurulması için Yemen'deki çatışan taraflara baskı uygulamak için Birleşmiş Milletler'e acil ve hızlı bir şekilde harekete geçilmesi çağrısında bulunuldu.

Raporda ayrıca Yemen’de çatışan tarafların hapishanelerde ve gözaltı merkezlerinde tutulan sivil muhalif tutukluları serbest bırakmaları, cezaevlerinde nitelikli sağlık merkezleri ve klinikleri kurma ve gerekli tıbbi araç, gereç ve ilaçları sağlama zorunluluğunun getirilmesini istedi.

İşkence altında cinayet vakalarına yönelik ciddi ve şeffaf bir soruşturmaya ek olarak, çatışmanın taraflarının hapishaneleri ve gözaltı merkezleri üzerinde gerçek kontrol sağlamak, işkence altında cinayet kurbanlarının sayısını azaltmak için ciddi ve pratik bir çalışmanın başlatılması istendi. Ayrıca hapishanelerden ve gözaltı merkezlerinden serbest bırakıldıktan kısa bir süre sonra ölüm vakaları ile ilgili olarak, mağduriyetleri  telafi etmek ve suçluların cezadan kaçmamasını sağlamak için ihlalleri gerçekleştirenler ve bunu emredenlerin cezalandırılması istendi.

Rapor, Yemen'deki çatışmanın taraflarına (meşru hükümet, Husi grubu ve BAE tarafından desteklenen silahlı oluşumlar) kaçırılan, gözaltına alınan ve zorla kaybedilenlerin derhal tahliyesi ve hakkında adil ve şeffaf bir soruşturma yapılması çağrısında bulundu. Ayrıca işkence cinayetlerinin suçluları ve işkence faillerini adalete sevk edilmesi çağrısında bulunuldu.