The New York Times: Yemen'de yeniden başlayan çatışmalar ramazanda hayat şartlarını zorlaştıroyor
Amerikan gazetesi The New York Times yayınladığı bir raporunda, hava saldırıları, ülkeyi felç eden enflasyon ve dış yardımdaki azalmanın ramazan ayında Yemenlilerin yaşam koşullarının kötüleştiğine dikkat çekilerek, ülkede yeni bir insani krize dair alarmın yükseltildiği belirtildi.
Savaş ve açlığın Yemen'de günlük yaşamı altüst etmesinden önceki yıllarda, Muhammed Abdullah Yusuf, uzun bir oruç gününün ardından Ramazan ayında zengin yemek çeşitleriyle sofraya otururdu. Ailesi akşam yemeğini et, falafel, fasulye, lezzetli kızarmış hamur işleri ve bazen de mağazadan satın alınan karamelle yiyordu.
Sahil kenti Mukalla'da sosyal bilgiler öğretmeni olan 52 yaşındaki Yusuf için bu yıl kutsal ay farklı görünüyor. Kendisi, eşi ve beş çocuğuyla birlikte oruçlarını ekmek, çorba ve sebzeyle açıyorlar. Ayda 66 dolara eşdeğer bir para kazanıyor ve maaş çekinin bazen iki haftadan daha kısa bir sürede, çoğunlukla da alışveriş faturalarını ödemek için kullanıyor.
Öğretmen Yusuf bir röportajında "Geçim sıkıntısı çekiyorum" dedi ve Ramazan'dan önce bile yetersiz maaşını desteklemek için öğünleri atlamaya başladığını, ancak ilkokuldaki işine giderken otobüs ücretini zar zor karşılayabildiğini belirtiyor.
10 yıl önce maaşı ailesinin ihtiyaçlarını ve daha fazlasını karşılıyordu. Ancak çatışma, yoksulluk ve açlık Yemen'in büyük bölümünü etkisi altına aldı. Hızlı enflasyon satın alma güçlerini aşındırırken, Yusuf gibi orta sınıf Yemenliler kendilerini ekonomik çöküşe doğru sürüklenirken buluyor.
Müslümanlar ibadet, bayram toplantıları ve gece ziyafetleri olarak kabul edilen Ramazan ayı dolayısıyla şafaktan gün batımına kadar yiyecek ve sudan kaçınırlar.
Ancak bu yıl Yemen'deki pek çok kişi için umutsuz bir durum oldu. Ülke, 2014'te başlayan savaşın hızlandırdığı ve uzmanların daha derin bir felakete sürüklenebileceği konusunda uyardığı dünyanın en kötü insani krizlerinden birine tanık oluyor.
İki yıllık göreceli sakinliğin ardından Yemen'deki çatışma yeniden tırmanma tehlikesiyle karşı karşıya. Ülkenin kuzeyinin çoğunu kontrol eden İran destekli Husi milisleri, Kızıldeniz'deki gemilere saldırıyor ve bunu İsrail'in Gazze'yi bombalaması nedeniyle baskı altına alma kampanyası olarak tanımlıyor. Buna karşılık, ABD destekli koalisyon Yemen'e hava saldırıları düzenliyor; bu da ithalata dayalı olan ülkeye mal nakliyesi için sigorta maliyetini artırıyor.
35 milyonluk nüfusun 18,2 milyondan fazlasının insani yardıma ihtiyacı var, ancak uluslararası bağışçılar dikkatlerini Ukrayna'daki savaş ve Gazze'de yaklaşmakta olan kıtlık da dahil olmak üzere diğer krizlere çevirdikçe fon azaldı.
Aralık ayında Dünya Gıda Programı, Yemenlilerin büyük çoğunluğunun yaşadığı Husi kontrolündeki bölgelerde gıda dağıtımını askıya aldı.
BM tarafından işletilen kurum, kararın "sınırlı fon" nedeniyle alındığını ve Husi yetkilileriyle en muhtaç ailelere odaklanacak insan sayısının azaltılması konusunda yaşanan anlaşmazlıklardan kaynaklandığını söyledi.
Birleşmiş Milletler İnsani İşler Koordinasyon Ofisi Operasyon ve Tanıtım Direktörü Edem Wosorno, 14 Mart'ta Yemen'de son aylarda artan gıda güvensizliği ve yetersiz beslenme konusunda uyarıda bulundu. Ajansın son iki yılda gözlemlediği ilerlemenin "çökme riskiyle karşı karşıya" olduğunu belirtti.
UNICEF Yemen Temsilcisi Peter Hawkins, Yemen'de baharın genel olarak nispeten bereketli bir hasat mevsimi olduğunu söyledi. Ancak "açlık mevsimi" geldiğinde yaz ve sonbaharda olacaklardan endişe duyduğunu söyledi.
Geçen yıl Birleşmiş Milletler, Yemen'deki yardım operasyonlarını finanse etmek için 4,3 milyar dolar talep etti ve bu miktarın yarısından azını bağışçılardan aldı. Bu yıl 2,7 milyar dolarlık daha mütevazı bir talepte bulundu.
En büyük endişenin, uluslararası toplumun 2024 yılı için gıda yardımı ihtiyaçlarına henüz cevap verememesi olduğunu söyledi. "Ve geciktirdikleri her gün, durum daha da kötüleşecek" diye ekledi.
Yusuf gibi Yemenliler hayatlarını, ülkelerini bölen savaş öncesi ve sonrası dönemlere ayırıyorlar. Daha önce ailesi için bütün keçi gibi özel ürünler alabildiğini, hatta Hac için Mekke gezisinin masraflarını bile karşılayabildiğini söyledi.
Yorumlar