Muhammed El – Zubeyri,  Yemen’in yirminci yüz yılın ilk yarısında en ünlü ve en büyük şairi olarak kabul ediliyor.  1919 yılında başkent Sana’da dünyaya gelen Şair El Zubeyri 31 Mart 1965 yılında Sana’nın kuzeydoğusunda Rajouza bölgesinde yaşamını yitirdi.

El Zubeyri’nin şairliğinin yanı sıra  en belirgin özelliklerinden biri ise dönemin Mütevekkil (Yahya Hamiduddin ve oğulu Ahmed dönemi) yönetimine  karşı başlatılan, ulusal hareketin en büyük liderlerinden biri olması. Asıl büyük şöhreti ise şairliğinden değil, kendisi ve yol arkadaşı olan Şeyh Ahmed Muhammed Numan ile birlikte, ulusal hareketin önde gelen iki liderinden birisi olmasından geliyordu.

DEĞİŞİM ÇAĞRISI

El Zubeyri, Mütevekkil yönetimi (Hamid El Din Ailesi) zamanında ülkenin yaşadığı zorlu şartlar sebebiyle  1942 yılında eğitimine ara vererek, ülkesine geri döndü. Ülkesinin yaşadığı bu zorlu ve trajik durumdan kurtarılması için böyle bir fedakarlık yapması gerektiğini düşünen El Zubeyri, dönemin lideri İmam Yahya Hamiduddin’e bir İyiliği Emredip Kötülükten Sakınma Derneği kurulmasını kapsayan bir program sundu. Bununla birlikte başkent Sana’da Büyük Cami’de verdiği hutbe Yahya Hamid El Din’i öfkelendirdi. Ceza olarak kendisi ile birlikte çok sayıda kişi hapse atıldı. Ardından 9 aylık cezanın ardından Al Anhoum Cezaevinden çıkarıldı.

YEMEN TOPLULUĞU

Aden’de yeni bir mücadele süreci başladı. El Zubeyri ve arkadaşı Ahmed Muhammed Numan 1944 yılında Al Ahrar Partisi’ni kurdu. Ardından 1946 yılında Büyük Yemen Topluluğu Partisi’ ismi ile değiştirildi.

ANAYASA DEVRİMİ

Mücadele 1948 devrimine kadar sürdü. Devlet Başkanı Yahya Hamid El Din öldürüldü. Ardından Abdullah Al Vezir anayasal yönetimin yeni lideri olarak başa getirildi. Fakat devrim hızla başarısız oldu. Öldürülen Yahya Hamid El Din’in oğlu Ahmed Bin Yahya Hamid El  Din, devrimcileri ağır bir şekilde cezalandırdı. El Zubeyri ise Pakistan’a kaçmak zorunda kaldı.

Mısır’da 1952 devrimi gerçekleştiği haberini alan El Zubeyri Mısır’a gitme kararı aldı. Burada arkadaşı Muhammed Al Numan ile birlikte Yemenli öğrencileri bir araya getirmek için çalışmalarına başladı. Bu yöndeki faaliyetleri Sudan’a kadar uzandı.

Yemen’de 26 Eylül 1962 Devrimi’ni gerçekleşti. Bu devrim Mutevekkil yönetimine son verdi. Devrimciler, yurt dışında bulunan El Zubeyri’yi devrimlerine katılması için ülkeye dönmesini istediler. Bu şekilde El Zubeyri’nin katılmasının kendilerinin ihtiyaç duyduğu meşruiyeti sağlayacağını düşünüyorlardı.  Özellikle devrim tamamlanmamış ve özellikle dini bir boyutu olduğu için kralı destekleyenlerin çoğunlukta olduğu ve dışardan destek aldıkları bir ortamda El Zubeyri’nin desteğinin alınmasının önemli olduğunun farkındalardı.

Yapılan davetler üzerine El Zubeyri  Sana’ya döndü. Kendisi için daha önce kimseye yapılmayan görkemli bir karşılama töreni yapıldı.  El Zubeyri devrim dükümetinde kültür bakanı olarak atandı. Ardından Başbakan Yardımcısı ve Devrimci Konsey üyesi görevini 1964’de kadar sürdürdü.

Ülke iç savaşa sürüklenince El Zubeyri kabileler arasında arabuluculuk görevini üstlendi. Karaş beldesi ve Amran kentinde Yemenliler Arasında Uzlaşma Konferanslarına katıldı. Ardından 1964 yılında Sudan’da gerçekleştirilen Barış Toplantısı’na başkanlık etti.

El Zubeyri öldürülmeden önce Amran kentinde kabileler, din adamları ve yöneticileri bir araya getirecek bir konferans hazırlıyordu. Aslında halkın tüm farklılıklarına rağmen onları bir araya getirebilen bilge ve yetenekli bir şahsiyet olarak tanınıyordu. 1 Nisan 1965 yılında bir konuşma yaparken faili meçhul şahıslar tarafından kurşunlanarak öldürüldü..